Βιώσιμες αλυσίδες αξίας βιομάζας – Προϋπόθεση για την κινητοποίηση του ανεκμετάλλευτου δυναμικού:

Η βιομάζα αποτελεί μία από τις πλέον υποσχόμενες λύσεις για την ενίσχυση της αειφόρου ενέργειας και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Στον πυρήνα αυτής της καινοτόμου προσέγγισης βρίσκονται οι Αλυσίδες Αξίας και τα Πράσινα Σημεία Βιομάζας, που διαμορφώνουν ένα νέο μοντέλο διαχείρισης πόρων και ανάπτυξης για τις αγροτικές, δασικές και αστικές κοινότητες.

Αλυσίδες Αξίας Βιομάζας –  Βασικές Αρχές και Οφέλη

Οι Αλυσίδες Αξίας Βιομάζας περιλαμβάνουν όλες τις διαδικασίες, από τη συλλογή και μεταφορά της πρώτης ύλης έως τη μετατροπή της σε ενέργεια ή άλλα βιοπροϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η ορθολογική και βιώσιμη αξιοποίηση της βιομάζας επιτυγχάνεται με τη συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων μερών σε αυτή την αλυσίδα, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών, των μεταποιητών, των φορέων μεταφοράς και των τελικών χρηστών.

Τα οφέλη των Αλυσίδων Αξίας Βιομάζας είναι πολλαπλά:

1. Μείωση των Εκπομπών. Η χρήση βιομάζας ως υποκατάστατο ορυκτών καυσίμων συμβάλλει στην μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
2. Στήριξη των Τοπικών Οικονομιών. Η παραγωγή βιομάζας και οι εφαρμογές της προσφέρουν νέες ευκαιρίες απασχόλησης και ανάπτυξης στην τοπική κοινωνία.
3. Αύξηση της Ενεργειακής Ασφάλειας. Η βιομάζα παρέχει μία εναλλακτική και βιώσιμη πηγή ενέργειας που μειώνει την εξάρτηση από τις εισαγωγές καυσίμων.

Πράσινα Σημεία Βιομάζας – Κόμβοι Βιωσιμότητας και Διαχείρισης Πόρων

Η διαχρονική πρόταση της ΕΛΕΑΒΙΟΜ για τη δημιουργία των «Πράσινων Σημείων Βιομάζας», δηλαδή κατάλληλων θέσεων στις οποίες συγκεντρώνονται, μέσω κινητοποίησης ικανού εξοπλισμού περισυλλογής, από εκπαιδευμένο προσωπικό,  ποσότητες υπολειμματικής βιομάζας σε μία ολοκληρωμένη εφοδιαστική αλυσίδα.

Τα Πράσινα Σημεία Βιομάζας αποτελούν κρίσιμες υποδομές που επιτρέπουν τη συγκέντρωση και διαχείριση οργανικών αποβλήτων με τρόπο αποτελεσματικό και φιλικό προς το περιβάλλον. Στα σημεία αυτά, συλλέγονται, διαχωρίζονται και επεξεργάζονται βιοαπόβλητα, δημιουργώντας ένα κέντρο για την παραγωγή πρώτης ύλης βιομάζας και την ανάπτυξη νέων προϊόντων.

Τα «Πράσινα Σημεία Βιομάζας» θα μπορούσαν να αναπτυχθούν σε περιφερειακό επίπεδο, ως «Περιφερειακά Πράσινα Σημεία Βιομάζας» όταν αφορούν σε μία Περιφέρεια της χώρας, αλλά και σε τοπικό-υπερτοπικό, ως «Διαδημοτικά Πράσινα Σημεία Βιομάζας» όταν αφορούν σε υπολειμματική βιομάζα που συγκεντρώνεται από όμορους Δήμους οι οποίοι διαθέτουν αξιόλογο δυναμικό. Επίσης, θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και ως «Ιδιωτικά Πράσινα Σημεία Βιομάζας» με πρωτοβουλία, επένδυση και λειτουργία από τον ιδιωτικό τομέα.

Το ολοκληρωμένο μοντέλο διαχείρισης των Πράσινων Σημείων Βιομάζας προσφέρει τη δυνατότητα πολυσυλλεκτικής συγκέντρωσης υπολειμματικής βιομάζας από τις ακόλουθες πηγές:

• τους καθαρισμούς δασικών εκτάσεων κατά την προληπτική δασοπροστασία, σύμφωνα με τα σχέδια διαχείρισης των αρμόδιων υπηρεσιών
• τα ξυλώδη υπολείμματα δενδροκαλλιεργειών, δηλαδή τα αγροτικά κλαδέματα, τα οποία, λόγω της απουσίας ουσιαστικής εναλλακτικής διαχείρισης, καταλήγουν τις περισσότερες φορές να τροφοδοτούν ανοικτές εστίες καύσης, γεγονός που εκλύει ετησίως χιλιάδες τόνους διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και θέτει σε κίνδυνο πυρκαγιάς πολλές αγροτικές περιοχές της χώρας.
• τα «πράσινα απόβλητα», δηλαδή τα αστικά κλαδέματα, παρακείμενων δήμων.
• την ξυλώδη βιομάζα που προέρχεται από δασώσεις εκτάσεων, οι οποίες είτε έχουν πάψει να καλλιεργούνται είτε βρίσκονται σε οριακές, απομακρυσμένες ή άγονες γαίες. Αφενός λοιπόν οι νέες αυτές διαχειριζόμενες δασώσεις θα αποτελέσουν πνεύμονες δέσμευσης του διοξειδίου άνθρακα της ατμόσφαιρας σε μόνιμη βάση, αφετέρου θα προσφέρουν χρήσιμη ξυλεία για πολλές εφαρμογές της βιοοικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της βιοενέργειας

Από άποψη λειτουργικής – τελικής αξιοποίησης της συγκεντρωμένης βιομάζας, τα Πράσινα Σημεία Βιομάζας θα μπορούσαν να φιλοξενούν ή να τροφοδοτούν:

• Μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης για την παραγωγή σταθερής ενέργειας βάσης για το ηλεκτρικό δίκτυο ή / και θερμότητας για παρακείμενες δραστηριότητες του αγροδιατροφικού και βιοτεχνικού κλάδου (π.χ. θερμοκήπια, ξηραντήρια, εκκοκκιστήρια, κ.λ.π.), αλλά και μικρά τοπικά δίκτυα τηλεθέρμανσης.
• Μονάδες παραγωγής στερεών βιοκαυσίμων (πέλλετ, μπρικέτες).
• Μονάδες παραγωγής κομπόστ και εδαφοβελτιωτικών προϊόντων όπως το βιοεξανθράκωμα (biochar).
• Συνδυασμό των παραπάνω μονάδων.

Οι λειτουργική αποστολή των Πράσινων Σημείων Βιομάζας περιλαμβάνει:

• Επεξεργασία και Ανακύκλωση Οργανικών Υπολειμμάτων: Η επαναχρησιμοποίηση βιοαποβλήτων και υπολειμμάτων βιομάζας προσφέρει βιώσιμες λύσεις σε τοπικό επίπεδο.
• Προώθηση της Κυκλικής Οικονομίας: Με την αξιοποίηση των οργανικών αποβλήτων ως πρώτης ύλης, τα Πράσινα Σημεία ενισχύουν τον κύκλο χρήσης των πόρων, μειώνοντας τις ανάγκες εξόρυξης και κατανάλωσης νέων πόρων.
• Ανάπτυξη Νέων Αγορών: Η βιομάζα μπορεί να μετατραπεί σε προϊόντα όπως βιοκαύσιμα, βιοπλαστικά και άλλα βιοπροϊόντα, που προσδίδουν οικονομική αξία και ενισχύουν την οικονομία της πράσινης ανάπτυξης.

Το Μέλλον των Αλυσίδων Αξίας και Πράσινων Σημείων στη Βιομάζα

Οι επενδύσεις στην υποδομή και την τεχνολογία που υποστηρίζουν τις Αλυσίδες Αξίας και τα Πράσινα Σημεία Βιομάζας αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο για την επιτυχία της βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης. Καθώς οι ανάγκες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αυξάνονται, οι πρωτοβουλίες αυτές μπορούν να συμβάλουν καταλυτικά στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Οι Αλυσίδες Αξίας και τα Πράσινα Σημεία στη βιομάζα προσφέρουν ένα νέο, αναπτυξιακό μοντέλο που στηρίζει την κυκλική οικονομία, προωθεί την ενεργειακή αυτάρκεια και ενισχύει τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, διαμορφώνοντας ένα καλύτερο περιβάλλον για τις παρούσες και τις μελλοντικές γενιές.